Emeklilikte Yeni Düzenlemeler: TBMM’de Görüşülen Tasarılar
Yeni yasa tasarısı, Meclis’e sunuldu ve emekliliği bekleyen vatandaşların gelişmeleri merakla takip etmesine neden oldu. Vergi indirimi alanlar ile yüzde 60 rapor sahibi olanların emeklilik haklarında değişiklikler yapılıyor. TBMM’ye sunulan yeni yasa tasarısı ile şartlar yeniden belirleniyor. İşte yeni dönemin emeklilik şartları.
Engelliler için erken emeklilik fırsatı
Sosyal güvenlik mevzuatında rahatsızlığı veya engeli olan sigortalılar için erken emeklilik olanakları mevcut. Bunlar arasında malulen emeklilik ve vergi indirimi ile emeklilik seçenekleri geliyor. Bu yasa ile yeniden şekillendirilen bazı şartlar arasında, engellilik oranı en az yüzde 40 olan sigortalılar vergi indiriminden yararlanarak erken emeklilik fırsatı bulabiliyor. Burada yaş şartı aranmamakta ve sigortalılık süreleri 15-20 yıl arasında, prim gün sayısı ise 3.600 ile 4.400 arasında değişiyor.
Bağ-kur’lular için yeni imkanlar
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ-Kur (4/B) sigortalıları da engelli olarak erken emeklilik şansına sahip oldu. Yüzde 60 ve üzeri engeli olanlar için 15 yıl, 3.960 gün; yüzde 50 ile 59 arasında olanlar için 16 yıl, 4.320 gün; yüzde 40-49 arasında olanlar için ise 18 yıl, 4.680 gün sigortalılık süresi gerekiyor. Memurlar da aynı tarihten itibaren bu haktan yararlanmaya başladı. 1 Ekim 2008’den önce kamuda çalışmaya başlayıp en az yüzde 40 raporu olan memurların 5.400 gün (15 yıl) prim ödeyerek emekli olmaları gerekiyor.
Tasarının getirdiği yenilikler
Yeni yasa tasarısı ile SSK’lılar için 2008 öncesi ve sonrası arasındaki farklar kaldırılıyor. 2008 yılı öncesi sigortalı olan engelli vatandaşların işlemlerinde vergi indirim belgeleri yerine çalışma gücü kaybı oranları değerlendirilecek ve süreçler kısalacak. Yeni rapor sisteminde, sağlık sorunları ayrı ayrı değil, yalnızca çalışma gücü kaybı göz önüne alınacak ve yüzde 40 şartı aranacak.
Emeklilik şartlarında değişiklikler
31 Aralık 2008 öncesi sigorta girişi olanlar için kademeli emeklilik şartları uygulanacak. Yüzde 40-49 engellilik oranı için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.100 prim günü, yüzde 50-59 engellilik oranı için ise 16 yıl sigortalılık süresi ve 3.700 prim günü gerekli olacak. Şu anda vergi indirimi raporu olanlar emeklilik başvurularında SGK sağlık kurullarından yeni bir iş gücü kaybı raporu almak zorunda ancak mevcut raporları ile vergi indiriminden yararlanmayı sürdürebilecek.
Malulen emeklilik için gerekenler
Çalışma gücünü yüzde 60 ve daha fazla kaybedenler, bu durumu sağlık kurulu raporuyla onaylatarak 1.800 gün (5 yıl) primle başka bir şart olmaksızın emekli olabiliyor. Malulen emeklilik için en az yüzde 60 ve üzeri bir iş göremezlik raporu alması gereken sigortalı, bu rapor SGK sağlık kurulu tarafından onaylandığında malulen emekli ediliyor ve maaşı bağlanıyor.
Sağlık sorunları ve malulen emeklilik
Yeni düzenleme ile SGK’nın belirlediği bazı hastalıklar malulen emeklilik kapsamında değerlendiriliyor. Bu hastalıklar arasında kanser, epilepsi, parkinson, beyin tümörü, behçet hastalığı, organ nakli, AIDS, tüberküloz, siroz, zeka yeti kaybı, şizofreni, bipolar, MS hastalığı, serebral felç ve uzuv kaybı, demans ve görme kaybı yer alıyor.
Engelli ve malulen emeklilik arasındaki farklar
Engelli emeklilikte oran yüzde 40 iken malulen emeklilik için yüzde 60 gerekiyor. Engelli emeklilik, engelliliğin sigortadan önce olması ile mümkinken, malulen emeklilikte sonradan meydana gelen rahatsızlık bekleniyor. Engelli emeklilikte işe giriş tarihi itibarıyla yıl ve prim şartı aranırken, malulen emeklilik için yalnızca 1.800 gün yetiyor. Engelli emekli olmak isteyenlerin vergi indiriminden yararlanmak için çalışıyor olmaları şart iken, malulen emeklilikte çalışma şartı aranmıyor.
Kaynak: haberaktuel.com
