Engellilerin Çalışma Hayatı Sosyal Güvenlik Şemsiyesi Altında
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından engellilerin tedavi, tıbbi cihaz ve ilaç bedelleri karşılanıyor, istihdamları teşvik ediliyor, erken emekli olmalarına imkan sağlanıyor.
Ülke nüfusunun tamamını sosyal güvenlik şemsiyesi altına alana SGK, toplumun dezavantajlı kesimlerine ayrıcalıklar sunuyor.
Yaklaşık 5 milyon engelliye sosyal güvenlik hizmeti sunan Kurum, engellilere tedavi, istihdam ve emeklilikte birçok avantajı hayata geçiriyor.
Engellilerin tedavide ihtiyaç duyduğu, işitme cihazı, protez-ortez, işitsel implantları (koklear implant, beyin sapı implantı, orta kulak implantı) gibi birçok tıbbi malzeme SGK tarafından Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) kapsamında karşılanıyor.
Ayrıca, yüzde 40 ve üzeri engeli olanlara özel sağlık hizmeti sunucuları ile SGK sözleşmesi olmayan resmi sağlık hizmeti sunucularında diş tedavisi imkanı da sunuluyor.
Engelli istihdam eden iş yerlerine destek
Engellilerin istihdamı halinde işverenlere SGK tarafından sigorta prim teşviki avantajı sağlanıyor. Özel sektöre ait iş yerlerinde çalıştırılan engelli sigortalıların, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hisselerinin tamamı devlet tarafında (yüzde 15,5) karşılanıyor.
Bu yıl 5 puanlık prim indiriminin yanında işçi başına aylık 733 lira 39 kuruş ila 1896 lira 8 kuruş arasında prim teşviki uygulanıyor.
Bunun yanında, ilave istihdam teşviki ile bir önceki yıl ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınan engelli çalışan için diğer işe alınan çalışanlardan farklı olarak 6 ay fazlasıyla toplamda 18 ay süreyle imalat ve bilişim sektöründe 1341 lira ila 3 bin 577 lira 50 kuruş, diğer sektörlerde 1341 lira 56 kuruş işverene prim desteği sağlanıyor.
Daha kısa süre ve daha az primle erken emeklilik
SGK, engelli olarak çalışanlara ve sigortalıyken çalışma gücünde kayıp olanlara yaş şartı aranmaksızın daha az süre ve primle erken emeklilik imkanı da tanıyor.
Engelli emekliliği için doğuştan ya da sonradan meydana gelen en az yüzde 40 ve üzerinde raporu olan 4/a (SSK) kapsamındaki kişiler, bu raporları ile vergi indirim belgesi alarak, işe başlama tarihi ve engel derecesine göre yaş şartı aranmaksızın prim gün sayısı ve sigortalılık süresini tamamlayarak emekli olabiliyor.
SGK, engelli sigortalılardan maluliyeti tespit edilenlere de malullük aylığı bağlıyor.
Çalışma gücü kaybı yüzde 40 ile yüzde 49 arasında olan engelliler en az 18 yıl çalışıp, 4 bin 680 gün prim ödeyerek, yüzde 50 ile yüzde 59 arasında çalışma gücü kaybı olanlar en az 16 yıl çalışıp, 4 bin 320 gün prim ödeyerek yaşlılık aylığı almaya hak kazanıyor.
Çalışma gücü kaybı yüzde 60 ve üzeri olan engelliler ise en az 10 yıl çalışmaları ve 1800 gün prim ödemeleri halinde malullük aylığı hakkı elde edebiliyor.
Ağır engelli çocuğu olan annelere erken emeklilik
Kurum tarafından engellilerin yanında engelli yakınlarına da avantajlar sunuluyor.
Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olanların, prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, hem toplam prim ödeme gün sayısına ekleniyor hem de eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor.
AA