TBMM Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu STK Temsilcilerini Dinledi

TBMM Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu, engelli konfederasyon ve federasyon temsilcilerini dinledi.

AK Parti İzmir Milletvekili Mehmet Muharrem Kasapoğlu başkanlığında toplanan Komisyonda, Türkiye Sakatlar Konfederasyonu, Engelliler Konfederasyonu, İşitme Engelliler Federasyonu, Zihinsel Özürlüler Federasyonu ile Türkiye Körler Federasyonu temsilcileri sunum yaptı.

Kasapoğlu, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, sivil toplum kuruluşlarının dışarıdan bakan bir göz değil, gözlemlerinin, taleplerinin ve önerilerinin Komisyon çalışmalarının temeli olduğunu söyledi.

Yaz döneminde ilgili kesimlerle çok sayıda toplantı yaptıklarını aktaran Kasapoğlu, “Engelli bireylerin sorunlarını sadece tespit etmek değil, çözüm yollarını sahadan gelen önerilerle, tekliflerle birlikte inşa etmek arzusundayız.” ifadesini kullandı.

“Engellilik meselesini bir yardım veya bir destek politikası olarak değil, hak temelli vatandaşlık meselesi olarak ele alıyoruz.” diyen Kasapoğlu, fırsat eşitliği, erişilebilirlik ve katılımın sosyal adaletin üç ana unsuru olduğunu kaydetti.

Sivil toplumun güçlenmesinin, sivil toplumla kurulan güçlü işbirliğiyle mümkün olduğunu dile getiren Kasapoğlu, güçlü politikanın da güçlü saha verisiyle mümkün olduğunu belirtti.

“Bizim kanunumuz Avrupa’da yoktur”

Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Başkanı Yusuf Çelebi, daha önce devleti mahkemeye vererek haklarını aldıklarını, 2005 sonrasında ise “devrim niteliğinde” olan Engelliler Kanunu’nun kabul edildiğini anımsattı.

Çelebi, “Öyle bir kanun çıktı ki belki bizim kanunumuz Avrupa’da yoktur. Uygulamadan bahsetmiyorum, kanundan bahsediyorum.” dedi.

Söz konusu kanunla ciddi kazanımlar elde edildiğini belirten Çelebi, “Evde bakım, engellilerle ilgili ÖTV, öğretmen ataması, son dönemlerde bütün partilerin anlaştığı engelli hakim… Bunlar bizim için gerçekten özlem duyduğumuz, talepte bulunduğumuz, yapmak istediğimizi bize yaptırmadıklarından dolayı ızdırap duyduğumuz konular.” diye konuştu.

Kazanımlarının son dönemde “geriye gittiğini” savunan Çelebi, evde bakım, ÖTV ve engelli raporlarına ilişkin sorunların ve eksikliklerin giderilmesini istedi.

İstihdam konusunda engellilere kota koyulmaması gerektiğini dile getiren Çelebi, “Mutlaka engelli ve yaşlı bakanlığı ya da Cumhurbaşkanlığına bağlı idari başkanlık gibi ya da bütün hakları içinde barındıran engelli yaşlı hizmetler bakanlığı kurulmalıdır.” değerlendirmesini yaptı.

Engelliler Konfederasyonu Başkanı Hüseyin Ateşer, konuşulan ve konuşulacak sorunların temelinde “erişebilirlik” bulunduğunu vurguladı.

Erişebilirlik ile ilgili “güzel yasalar” çıkarıldığını ancak uygulamada büyük sıkıntılar yaşadıklarını dile getiren Ateşer, “Sizden ricam bu konuda özellikle cezai yaptırımlar. Çözüm yolu olarak bunu öneriyorum çünkü çalışmıyorlar. İnşaat teknikeri, amiri, müdürü, daire başkanı… Art niyetliler demiyorum ama o yasayı uygulamıyorlar. Uygulamayınca da erişebilirliği Türkiye genelinde çözemiyoruz.” ifadelerini kullandı.

İşitme Engelliler Federasyonu Başkanı Muammer Ay, süreli ve süresiz raporların tamamen kaldırılmasını istedi.

Devlet hastanelerinde verilen engelli raporlarının süresiz olmasına rağmen eğitim ve ehliyet için yapılan başvurularda yeniden çıkartılmasının istendiğini belirten Ay, “Zaten bir süresiz raporumuz var, süreli verilen bir rapor değil. Bunu memurlara, hastaneye ya da kurumlara gidip gösterdiğimizde ‘Yok, yeni tarihli olacak.’ Süresiz niye verdiniz o zaman? Yani eğitim için ayrı, ehliyet için ayrı, sınav için ayrı istiyorsunuz. Her yere ayrı, yeniden yeniden sürekli rapor çıkartıyoruz.” diye konuştu.

İşitme engelliler için görüntülü çağrı merkezi sisteminin önemini vurgulayan Ay, bu sistemin kurulması ve yaygınlaştırılması için Komisyon’dan destek istedi.

Sağırlar Konfederasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Orkun Utsukarcı da işaret dili tercümanı aracılığıyla görüşlerini Komisyon üyeleriyle paylaştı.

Utsukarcı, şu değerlendirmede bulundu:

“Biz sağırların problemleri ve çözüm noktaları diğer engel gruplarından çok çok farklı olduğu için bizim konularımız diğer konular arasında birazcık kaybolup gidiyor. Sağırlar okuduklarını, yazdıklarını anlıyor zannederek birtakım yazılı materyaller bizim önümüze konuluyor ama biz okuduğumuzu gramer farkından dolayı anlayamıyoruz. Bu uygulamada yanlış yapılan bir adım. Baştan yanlış olunca işler yanlış ilerliyor, sonradan düzeltilmesi zor oluyor.”

“İcracı bir bakanlık öneriyoruz”

Zihinsel Özürlüler Federasyonu Genel Başkanı Aynur Dankaz ise komisyonda eğitimden sağlığa, istihdamdan erişilebilirliğe kadar atılacak her adımın yalnızca engelli bireylerin değil toplumun tüm kesimlerinin yaşam kalitesini yükseltecek “daha adil ve daha kapsayıcı bir düzenin” inşasına katkı sağlayacağını söyledi.

Türkiye’nin son yıllarda engellilik alanında önemli yasal ve kurumsal düzenlemelere imza attığına işaret eden Dankaz, şöyle devam etti:

“Ancak mevzuat ve uygulama arasındaki farkın hala derin olduğu gerçeği engelli bireylerin yaşamlarında ciddi eşitsizliklere yol açmaktadır. Bu nedenle, alınacak her yeni kararın yalnızca kağıt üzerinde kalmaması, sahada ve günlük yaşamda karşılık bulması büyük önem taşımaktadır.”

Türkiye Körler Federasyonu Başkanı Hasan Tatar, farklı engel gruplarının yaşadığı sorunları derleyerek çözüm yollarıyla birlikte bir metin halinde komisyona sunduklarını bildirdi.

Engellilerle ilgili bir konu tartışılacak, bir karar alınacak veya bir mevzuat düzenlemesi yapılacaksa engelli örgütlerinin mutlaka sürece katılması gerektiğinin altını çizen Tatar, “Engellilerin kendileriyle ilgili sorunların çözümünde siyaset kurumuna daha fazla dahil olabilmelerine yönelik bazı düzenlemeler ve uygulamalar olmalıdır.” dedi.

“Engelliler Bakanlığı” kurulmasını isteyen Tatar, “İcracı bir bakanlık öneriyoruz ve bu icracı bakanlık içerisinde konuyla ilgili, bilgili uzman insanların da mutlaka yer aldığı bir yapılanmaya ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz.” diye konuştu.

AA