Anayasa Mahkemesi Engelli Aylığına Gelir Şartı Koydu
Günlerdir ortada dolaşan bir haber var. Haber içeriği ise şöyle; Anayasa Mahkemesi, “Evde kişi başına düşen aylık gelir 303.48 TL’nin üzerindeyse engelli aylığı kesilir” şeklindeki yasal düzenleme gerekçe gösterilerek, engelli aylığı kesilen D.A.’nın bireysel başvurusunu kabul etti. AYM, engelli aylığının kesilmesini, Anayasa’da güvence altına alınan kişinin maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkının ihlali olduğuna hükmetti.
Ben Anayasa Mahkemesinin bu yöndeki kararını görmeden bir açıklama yapmak istemedim. Ve kararı henüz bulamadım. Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapan kişinin Avukatı Candan Dumrul ile iletişime geçebilirsem konu hakkında bilgi alabilirim, sonrasında açıklama yapabilirim.
Benim bahsetmek istediğim konu; Dünkü Resmi Gazetede yayınlanan Anayasa Mahkemesi kararı.
Ankara 15.İdare Mahkemesi, engellilere engelli aylığı bağlanması ile ilgili 2022 sayılı Kanunun ‘hane içinde kişi başına düşen ortalama…” cümlesinin iptali istemi ile Anayasa Mahkemesi’ne başvuruyor.
Anayasa Mahkemesi, engelli aylığının bağlanmasında kanun koyucunun hane gelirinin toplanarak kişi sayısına bölünmesi suretiyle aylık kişi başına düşen tutarın asgari ücretin üçte ikisinden az olanlara aylık bağlanması uygulamasının Anayasaya aykırı olmadığına, bir üyenin karşı oyu ile OY ÇOKLUĞU ile karar vermiştir. Yani, Ankara 15. İdare Mahkemesi’nin 2022 sayılı Kanunun 2. Maddesi’nin 2.Fıkrasında geçen ifadenin iptali talebini reddetmiştir.
Dolayısıyla engelli aylıklarının bağlanmasında; engelli bireyin hiç bir geliri olmasa da birlikte yaşadığı akraba olsun olmasın herkesin geliri, engelli bireye aitmiş gibi kabul edilmeye, engelli bireyler muhtaç ve aciz görülmeye, yasa koyucu tarafından engellilerin BM Engelli Hakları Sözleşmesinden doğan “bağımsız yaşama ve topluma katılım” hakları yok sayılmaya, Anayasa’dan doğan “maddi ve manevi varlığı geliştirme” hakları yok sayılmaya, toplumda acınası bireyler olarak görülmeye
devam edecekler.
Anayasa Mahkemesinin, red kararında BM Engelli Hakları Sözleşmesine hiç atıf yapmaması dikkat çekicidir.
Red kararına karşı oy kullanan Mahkeme üyesinin gerekçelerini açıklarken,
Sözleşmeye atıf yapmasının yanında, Komitenin 9 Nisan 2019 tarihli Nihai Gözlem Raporuna,
Komitenin bağımsız yaşama ve topluma tam katılım hakkındaki 5 nolu genel yorumuna ve ayrımcılık yasağı eşitlik hakkındaki 6 nolu genel yorumuna atıf yapması sevindiricidir.
Belki de “engellilerin adalete erişimi tarihinde” ilk kez üstelik Anayasa Mahkemesinde Komitenin genel yorumlarına ve Nihai Gözlem Raporuna atıf yapıldı.
Red kararına karşı oy veren Anayasa Mahkemesi Üyesi Sayın Engin Yıldırım’a teşekkür etmeyi bir borç bilirim.
Burada ben şu soruları sormak isterim: Anayasa Mahkemesi’nin red oyu veren üyesi haricindeki diğer üyeleri Engelli Hakları Sözleşmesini bilmiyorlar mı?
Neden itiraz başvurusu incelemesinde Sözleşmeye hiç atıf yok?
Şunu net olarak söylemek mümkün “İncelemede Sözleşmeye atıf yapılmaması, vahim bir durumdur”.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.
Ayşe SARI
SAHİMSEN Engelliler Komisyon Başkanı
