Engelli HaklarıEtkinliklerFoto GaleriGündemHaberlerVideo Galeri

Ankara’da Engelli Hakları İçin Tarihi Buluşma: “Eşit, Erişilebilir ve Onurlu Bir Yaşam İstiyoruz!”

Engelli bireylerin yıllardır süregelen hak mücadelesi, 14 Haziran 2025 günü Ankara Kızılay’da adeta ete kemiğe büründü. Türkiye’nin dört bir yanından gelen engelli bireyler, yakınları, aktivistler ve sivil toplum örgütleri, “Engellilerin Haklarına Erişim Platformu” öncülüğünde bir araya gelerek eşit yurttaşlık taleplerini güçlü bir sesle duyurdu.

Etkinlik, Ankara’nın en merkezi noktalarından birinde, Sakarya Caddesi’ndeki yoğun katılımla gerçekleşti. Katılımcıların taşıdığı dövizlerde, “Erişilebilirlik lütuf değil haktır!”, “Eğitimde ayrımcılığa hayır!”, “Engellenmek istemiyoruz!” gibi sloganlar dikkat çekti.

En önde bedensel engelliler ile arkalarında döviz tutan yoğun kitle yürüyüş yapıyor.
En önde bedensel engelliler ile arkalarında döviz tutan yoğun kitle yürüyüş yapıyor.

Birçok engelli birey, tekerlekli sandalye, beyaz baston ya da refakatçi yardımıyla miting alanına geldi. Farklı engel gruplarından bireyler, kendi sorunlarını ve taleplerini ortak bir çatı altında dile getirdi.

Bu görselde, Ankara’daki Sakarya Caddesi’nde gerçekleşen bir açık hava etkinliği görülüyor. Kalabalık bir grup, engelli bireylerin haklarına dikkat çekmek amacıyla toplanmış durumda. Katılımcıların arasında tekerlekli sandalye kullanan bireyler, yaşlılar ve çeşitli yaşlardan insanlar bulunuyor. Bazı kişilerin üzerindeki tişörtlerde “Engelliler seslerini duyurmak istiyor” ve “Haklarımızı istiyoruz” gibi ifadeler yer alıyor. Ortada mikrofonla konuşan bir kadın dikkat çekiyor.
Bu görselde, Ankara’daki Sakarya Caddesi’nde gerçekleşen bir açık hava etkinliği görülüyor. Kalabalık bir grup, engelli bireylerin haklarına dikkat çekmek amacıyla toplanmış durumda. Katılımcıların arasında tekerlekli sandalye kullanan bireyler, yaşlılar ve çeşitli yaşlardan insanlar bulunuyor. Bazı kişilerin üzerindeki tişörtlerde “Engelliler seslerini duyurmak istiyor” ve “Haklarımızı istiyoruz” gibi ifadeler yer alıyor. Ortada mikrofonla konuşan bir kadın dikkat çekiyor.

“Engelliler Artık Yalnız Değil”

Mitingde söz alan isimlerden biri olan Avukat Turhan İçli, Türkiye’de engelli politikalarının “göstermelik ve geçici çözümlere dayandığını” söyledi. İçli, BM Engelli Hakları Sözleşmesi’nin hâlâ gerçek anlamda uygulanmadığını vurgulayarak şunları söyledi:

“Yasa var ama icraat yok. Binlerce engelli kamuda işe girmeyi bekliyor. Üniversite okuyan engelliler, dersliklere giremiyor. Asansörü olmayan okullarda çocuklarımız nasıl okusun? Artık sabrımız taştı.”

Bu görselde, engelli haklarına dikkat çekmek amacıyla düzenlenmiş bir protesto ya da farkındalık etkinliği yer almakta. Katılımcıların bir kısmı tekerlekli sandalye kullanıyor ve "Engelliler sesleniyor: Haklarımızı istiyoruz" yazılı tişörtler giymiş. Öndeki bir kişi “SUT – Bedenime uygun tekerlekli sandalyemi alamıyorum!” yazılı bir döviz taşıyor. Arka planda da benzer talepleri içeren başka dövizler görülüyor.
Bu görselde, engelli haklarına dikkat çekmek amacıyla düzenlenmiş bir protesto ya da farkındalık etkinliği yer almakta. Katılımcıların bir kısmı tekerlekli sandalye kullanıyor ve “Engelliler sesleniyor: Haklarımızı istiyoruz” yazılı tişörtler giymiş. Öndeki bir kişi “SUT – Bedenime uygun tekerlekli sandalyemi alamıyorum!” yazılı bir döviz taşıyor. Arka planda da benzer talepleri içeren başka dövizler görülüyor.

Mehmet Kızıltaş ise konuşmasında erişilebilirliğin sadece fiziksel değil, zihinsel bir dönüşüm meselesi olduğunu belirtti:

“Bu toplum, engellileri hâlâ yardım edilmesi gereken birer ‘nesne’ olarak görüyor. Oysa biz haklarımızı istiyoruz, lütuf değil. Erişim hakkı, istihdam hakkı, bağımsız yaşam hakkı… Bunlar temel insan haklarıdır.”

Bu görselde engelli bireyler ve destekçileri, hak taleplerini dile getirdikleri bir etkinlikte yer alıyor. Katılımcılar dövizler taşıyor; “Haklarımızı istiyoruz” ve “Tekerlekli sandalyemi alamıyorum” gibi mesajlar dikkat çekiyor. Ön planda Mehmet Kızıltaş özçekim yapıyor, etkinlik coşkulu ve kararlı bir atmosferde geçiyor.
Bu görselde engelli bireyler ve destekçileri, hak taleplerini dile getirdikleri bir etkinlikte yer alıyor. Katılımcılar dövizler taşıyor; “Haklarımızı istiyoruz” ve “Tekerlekli sandalyemi alamıyorum” gibi mesajlar dikkat çekiyor. Ön planda Mehmet Kızıltaş özçekim yapıyor, etkinlik coşkulu ve kararlı bir atmosferde geçiyor.

Ayşe Sarı, yaptığı konuşmada engelli bireylere ve ailelerine seslenerek, “Çocuklarınızın bağımsız yaşam hakkı için yeterli koşullara sahip olduğunu düşünüyor musunuz? Bu çocuklar daha bağımsız yaşam hakkına bile sahip değilken; eğitim, sağlık, sosyal güvenlik gibi temel haklar için mücadele ediyorlar” dedi.

Aynı konuşmada, engelli kadınların maruz kaldığı ayrımcılığa da dikkat çeken Sarı, “Kadına yönelik şiddet haberlerinde ya da istatistiklerinde engelli kadınların adı bile geçmiyor. Bu durum, görmezden gelinmenin en ağır hali” ifadelerini kullandı.

Bursa Down Kardeşliği Derneği Başkanı Gülay Güzel, Ankara’daki Engelliler Buluşması’nda yaptığı açıklamada, Down Sendromlu bireylerin sağlık raporları, eğitimde mobbing, istihdam ve hak kayıplarına dikkat çekti. Güzel, doğru raporlama, öz-savunuculuk eğitimi, destekli istihdam ve ücretsiz aile danışmanlığı taleplerini sıralayarak, toplumsal farkındalık ve iş birliği çağrısı yaptı.

Görselde, açık alanda düzenlenen bir etkinlikte kalabalık bir grup insan bir araya gelmiş. Ön planda tekerlekli sandalyedeki bireyler yer alıyor; bir kadın mikrofonla konuşma yapıyor. Etrafta çeşitli yaş gruplarından insanlar dikkatle dinliyor. Katılımcıların bazıları “Engelliler için eşit haklar” gibi sloganlar içeren tişörtler giymiş. Arka planda bir balık restoranı ve apartmanlar görülüyor.
Görselde, açık alanda düzenlenen bir etkinlikte kalabalık bir grup insan bir araya gelmiş. Ön planda tekerlekli sandalyedeki bireyler yer alıyor; bir kadın mikrofonla konuşma yapıyor. Etrafta çeşitli yaş gruplarından insanlar dikkatle dinliyor. Katılımcıların bazıları “Engelliler için eşit haklar” gibi sloganlar içeren tişörtler giymiş. Arka planda bir balık restoranı ve apartmanlar görülüyor.

Otizm Konfederasyonu adına konuşan İlgi Otizm Derneği Başkanı Hülya Saygı, otizmli bireylerin hakları ve karşılaştıkları zorluklara dikkat çekerek, çözüm önerilerini paylaştı. Erken tanı ve eğitimin hayati öneme sahip olduğunu vurgulayan Saygı, kapsayıcı ve bütünleştirici eğitimin, destekli istihdam modellerinin hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti. Bakımevlerindeki insan onuruna yakışmayan koşulların düzeltilmesi çağrısında bulunurken, devlet desteklerinin artırılmasını talep etti. Otizmli bireylerin toplumsal hayatta eşit şekilde yer alabilmeleri için farkındalığın sosyal kabule dönüşmesi gerektiğini ifade eden Saygı, konuşmasını “Fark et, kabul et, dahil et” sloganıyla noktaladı.

Türkiye Sakatlar Derneği Başkanı Şükrü Boyraz, Ayşe Sarı ve katılımcılar bir arada.
Türkiye Sakatlar Derneği Başkanı Şükrü Boyraz, Ayşe Sarı ve katılımcılar bir arada.

Siyaset Sahnesinden Destek

Buluşmaya siyasi kanattan katılan en dikkat çekici isimlerden biri ise CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka oldu. Nazlıaka, miting alanında yaptığı konuşmada hükümeti eleştirerek şu ifadeleri kullandı:

“Bugün burada toplanan herkes, Türkiye’nin vicdanıdır. Engelli bireylerin kamuda istihdamı, eğitimde fırsat eşitliği, sağlık ve bakım hizmetlerine erişimi konusunda iktidar sınıfta kalmıştır. Sadece seçimden seçime hatırlanan bu yurttaşlarımız, artık susmayacak.”

Nazlıaka ayrıca, engelli kadınların yaşadığı çoklu ayrımcılığa da dikkat çekerek, kadın engellilerin sosyal hayatta neredeyse görünmez olduğunu söyledi.

Türkiye Sakatlar Derneği üyesi engelliler dövizler tutarak yan yana bulunuyor.
Türkiye Sakatlar Derneği üyesi engelliler dövizler tutarak yan yana bulunuyor.

Somut Talepler Masaya Kondu

Platform bileşenleri adına yapılan ortak açıklamada ise talepler net bir şekilde sıralandı:

Erişilebilirlik konusunda yasal yaptırımların uygulanması

EKPSS atamaların acilen yapılması ve kotanın arttırılması

Bakım maaşları ve engelli maaşlarında adil kriterler ve iyileştirme

Engelli bireylerin eğitime, sağlığa, toplu ulaşıma eşit erişiminin sağlanması

Engelli kadınlara yönelik özel koruma ve destek programları

Açıklamada, engellilerin yalnızca fiziksel değil, sistematik olarak da “engellendiği” vurgulandı ve artık çözüm değil, icraat beklendiği belirtildi.

Görselde, kalabalık bir grup insan şehir merkezinde bir araya gelmiş. Aralarında tekerlekli sandalye kullanan bireylerin de bulunduğu grup, ellerinde çeşitli pankartlar taşıyor. Pankartlarda “Engelli Sesleniyor: Haklarımızı İstiyoruz” gibi ifadeler yer alıyor.
Görselde, kalabalık bir grup insan şehir merkezinde bir araya gelmiş. Aralarında tekerlekli sandalye kullanan bireylerin de bulunduğu grup, ellerinde çeşitli pankartlar taşıyor. Pankartlarda “Engelli Sesleniyor: Haklarımızı İstiyoruz” gibi ifadeler yer alıyor.

Kapanış: Mücadele ve Dayanışma

Etkinlik boyunca sahneye çıkan engelli aktivistler söz alarak yaşadıkları ayrımcılığı anlattı. Platform üyeleri, bu mücadelenin tek günlük bir eylem olmadığını, yıl boyunca sürecek bir farkındalık ve hak savunuculuğu hattı çizeceklerini dile getirdi.

Katılımcılar, “Bu daha başlangıç, mücadeleye devam” sloganları eşliğinde etkinliği sonlandırdı. Dağılan kalabalık, Türkiye’de engellilik meselesinin sadece engellilerin değil, topyekûn toplumun sorunu olduğunun altını çizdi.

Kaynak: yasadikca.com

Yaşadıkça

Engelliler Haber ve Bilgi Sitesi

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu