Görme Engelli Avukattan Ayrımcılığa Karşı Hukuk Zaferi
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde 23 yıldır avukat olarak görev yapan, aynı zamanda arabulucu ve uzlaştırmacı olan görme engelli Müjgan Bilgen Özen, noterde vekaletname çıkarmak isterken görme engelli olduğu için iki şahit bulundurması istenince “engellilere ayrımcılık yapıldığı” gerekçesiyle hukuk mücadelesi başlattı.
Danıştay ve Türkiye İnsan Hakları Eşitlik Kurumu’na (TİHEK) başvuran Özen’i sevindiren haber geldi. TİHEK, görme engelliye iki tanık istenmesini insan hakları ihlali olarak görürken, ilgili notere de 40 bin TL ceza kesti. TİHEK ders niteliğinde “engelli bireyler ‘birer merhamet nesnesi’ değil, kendi yaşamları üzerinde karar sahibi hak özneleridir” değerlendirmesini yaptı.
“Danıştay’a Dava”
Avukat Müjgan Bilgen Özen, İzmir’de bir notere giderek vekaletname çıkartmak istedi. Noterden “görme engelli olduğu için iki tanık huzurunda işlem yapabileceği” yanıtını aldı. Özen, kendisinin okuma yazma bildiği için iki tanık bulundurmasının görme engellinin isteğine bağlı olduğunu, bunun ilgili mevzuatta açık şekilde düzenlendiğini belirtmesine rağmen olumlu yanıt alamadı.
Hukuk mücadelesi başlatan Özen, ilk olarak Danıştay’a Türkiye Noterler Birliği’nin 2014 tarihli genelgesinin iptali amacıyla dava açtı. Dava açıldıktan sonra Noterler Birliği’nin, davayı konusuz bırakmak için genelgenin sadece adını değiştirerek aynı metinle ikinci bir genelge çıkardığını fark eden Özen, yeni bir dava süreci için harekete geçti. Özen, bu arada TİHEK’e başvurarak noterlerin görme engellilere iki tanığı zorunlu kılmalarının insan hakkı ihlali olduğunu savundu. TİHEK, detaylı çalışmalarının ardından okuma yazma bilen, imza atabilen görme engellilerin, noterde tanık bulundurma zorunluluğu dışında tutulmasına karar verdi.
Görme engellilere noterde iki tanık şartı dayatmasının eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağının ihlali olduğuna karar veren TİHEK, ilgili notere de 40 bin TL ceza kesti.
“Onur Kırıcı”
Milliyet’e konuşan Avukat Özen, görme engelli olup üniversitelerde profesör olan bir çok akademisyen olduğunu belirtti. Özen, “Hayatın her alanında başarılı olan görme engelli bireyin, noterde iki tanıkla, (hatta bu tanıklar ilkokul mezunu olabiliyor) evrak işlemi yapmak zorunda kalması onur kırıcı bir şey. Türkiye’nin her tarafından davaları takip ediyoruz, devletin milyonlarca liralık davalarına bakıyoruz. Bunları yaparken, noterde ‘iki tanık bulacaksın’ muamelesiyle karşılaşıyoruz. Bu durum Türkiye’yi de uluslararası zeminde zor duruma düşürüyor” dedi.
Milliyet
