Yarasaların ekolokasyon kullanımından ilham alan araştırmacılar, görsel bilgiyi benzersiz ses temsillerine dönüştüren, görme engelli insanların çevrelerinde gezinme yeteneğini artıran akıllı gözlükler geliştirdiler. Bu teknoloji görme engelliler için dünyayı değiştirebilir.
“Yarasalardan ilham alındı”
Destekleyici teknoloji, duyusal engelleri olan bireylerin günlük yaşamlarındaki engelleri aşmalarını sağlayacak teknolojilerin tasarlanmasını içeriyor. Özellikle körlük veya az görme (BLV), bir kişinin günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirme ve sosyal aktivitelere katılımını ciddi düzeyde etkiliyor. Şimdi, Sydney Teknoloji Üniversitesi’ndeki (UTS) araştırmacılar, görme engelli insanların ‘görmelerine’ yardımcı olmak için görsel bilgileri “akustik dokunma” olarak adlandırılan farklı ses simgelerine çeviren yeni nesil akıllı gözlükler geliştirdiler.
Çalışmanın ortak yazarlarından Chin-Teng Lin, “Akıllı gözlükler genellikle kullanıcının çevresini bilgisayarla sentezlenmiş konuşmaya çevirmek için bilgisayar görüşü ve diğer duyusal bilgileri kullanıyor” dedi. Ancak akustik dokunma teknolojisi nesneleri seslendirerek cihazın görüş alanına girdiklerinde benzersiz ses temsilleri oluşturuyorlar. Örneğin, hışırdayan yaprakların sesi bir bitkiyi ya da vızıldayan bir ses bir cep telefonunu temsil edebiliyor.
Araştırmacılar, yarasaların nesnenin boyutu ve uzaklığı hakkında bilgi veren ekolokasyon (Biyolojik sonar) yönteminden esinlenerek, Foveated Audio Device (FAD) adını verdikleri akıllı gözlükleri geliştirmeyi hedeflediklerini belirtiyor. FAD, bir dizi artırılmış gerçeklik gözlüğü ve bir OPPO Find X3 Pro telefondan oluşuyordu. Unity Game Engine 2022, gözlüğün ses girişini ve kamera/kafa izleme çıkışını yönetiyor. Bu sayede FAD, cihazın görüş alanına girdiklerinde nesneleri farklı ses simgelerine dönüştürüyor.
“Akustik dokunma ciddi bir potansiyele sahip”
Araştırmacılar, geliştirdikleri gözlükleri 14 yetişkin üzerinde test etti. Bunların yedisi görme engelli, yedisi de gözleri bağlı olan ve kontrol grubu görevi gören katılımcılardan oluşuyordu. Çalışma kapsamında katılımcılar, bir masa üzerindeki nesneleri tarama ve seslendirme görevine, oturarak yapılan bir göreve ve dağınık bir ortamda yürürken bir nesneyi aramayı içeren son görev ile FAD’ı kullandı. Çalışmada kase, kitap, fincan ve şişe malzemeleri kullanıldı.
Araştırmacılar, giyilebilir cihazın görme engelli bireylerin çok fazla zihinsel çaba sarf etmeden nesneleri tanıma ve onlara ulaşma becerilerini önemli ölçüde artırdığını tespit etti. Çalışmanın başyazarı ve sorumlu yazarı Howe Yuan Zhu, “İşitsel geri bildirim, kullanıcıların nesneleri dikkate değer bir doğrulukla tanımlamalarını ve onlara ulaşmalarını sağlıyor” dedi.
Araştırmacılar akustik dokunmanın görme engelli topluluk için giyilebilir ve etkili bir duyusal güçlendirme yöntemi sunma potansiyeline dikkat çekti. Araştırma, hakemli PLOS One dergisinde yayınlandı.
donanimhaber.com
