Serebral Palsili Çocukların Ailelerine Destek: Mobil Uygulama

İzmir Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Aynur Uysal Toraman danışmanlığında, doktora öğrencisi Ökkeş Kısa tarafından yürütülen doktora tez çalışması, TÜBİTAK 1002-A hızlı destek programı kapsamında desteklenmeye hak kazandı.

Tez projesi ile evde sağlık hizmeti alan serebral palsili çocukların annelerine yönelik uygulanan akıllı telefon destekli hemşirelik danışmanlığının, ailelerin yaşam kalitesine etkisi inceleneceğini belirten Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, projeyi gerçekleştiren ekibi tebrik etti.

Budak, “Dezavantajlı durumları gereği evde bakıma muhtaç olan Serebral Palsili çocukların bakımını üstlenen ebeveynlere kolaylık sağlamayı amaçlayan uygulamayı hayata geçiren öğrencimizi ve danışman hocamızı kutluyorum. Lisansüstü öğrencilerimizin projelerinin başarıya ulaşıp TÜBİTAK nezdinde kabul görmesi, öğrenci odaklı eğitim anlayışımızın da iyi bir şekilde işlediğini gösteriyor” dedi.

“Ailelerin yaşam kalitesi düşüyor”

Dünyada ortalama her bin doğumda 1 ila 4 arası Serebral Palsi (SP) görüldüğünü dile getiren tez danışmanı Prof. Dr. Aynur Uysal Toraman, “Türkiye’de bu oran bin canlı doğumda 4,4 olarak görülüyor. SP’li çocuklar uygunsuz ve düzeltilemeyen vücut postürü, ağrı, kas spazmları, istem dışı hareketler, yutma ya da sindirim problemleri, eşlik eden tıbbi rahatsızlıklar, etkilenen ekstremitelerin kullanılamayışı gibi sorunlar nedeniyle ailenin bakımına ihtiyaç duymakta. Bu ihtiyaçlar, ailenin yaşam düzeninin değişmesine sebep olurken bağımlılık, fonksiyonel sınırlılıklar, engelli çocuğun bakımı gibi zorluk ve sorumlulukları beraberinde getirmekte. Bu faktörler, ailenin bakım yükünü, stres düzeyini artırmakta ve bakım verenlerin yaşam kalitesini düşürmekte” diye konuştu.

“SP’li çocukların anneleri için mobil uygulama”

Prof. Dr. Uysal Toraman tez projesinin amacını şu sözlerle ifade etti:

“Evde sağlık hizmeti alan serebral palsili çocukların annelerine yönelik uygulanan akıllı telefon destekli hemşirelik danışmanlığının, annelerin bakım yükü, stresle başa çıkma ve yaşam kalitesine etkisini inceleceğiz. Çalışma, İzmir ilinde bir kamu hastanesinin ‘Evde Sağlık Hizmetleri Birimi’ne kayıtlı serebral palsili çocuğu olan anneler üzerinde yürütülecek. Çalışmada kullanılmak üzere akıllı telefon mobil aplikasyon uygulamasının yazılımı yapılacak. Mobil aplikasyonun içeriğinde; Serebral Palsi hakkında bilgi, ilaç hatırlatma, ebeveyn öz bakım planı, egzersiz modülü, ateş yönetimi, epilepsi (nöbet) yönetimi gibi literatür doğrultusunda belirlenen ve anneyi destekleyen başlıklar yer alacak. Araştırmaya katılmayı kabul eden girişim grubu annelerin evlerine gidilecek, telefonlarına araştırmacılar tarafından hazırlanan mobil aplikasyon kurulumu yapılacak”

Ayrıca girişim grubu annelerin Evde Sağlık Hizmetleri Birimi tarafından sunulan standart bakım uygulamalarını almaya devam edeceğini ve kontrol grubundaki annelerin ise yalnızca Evde Sağlık Hizmetleri Birimi tarafından sunulan standart bakım uygulamalarını almaya devam edeceğinin altını çizen Toraman, “Araştırma sonucunda her iki grup annelerin bakım yükü, stresle başa çıkma ve yaşam kalitesi karşılaştırılacak. Pediatrik alanda tele-sağlık uygulamalarından biri olan akıllı telefon uygulamamızın evde sağlık hizmetlerine yön verebileceğini, ebeveynlerin bakım yükü ve stres düzeylerinin azalmasına ve yaşam kalitesinin yükselmesine katkı sağlayabileceğini düşünüyoruz” dedi.

DHA